Các học thuyết cú pháp khác nhau thì có cách nhìn nhận xem cái gì là ngữ đoạn cũng khác nhau. Chẳng hạn, trong khi hầu như tất cả học thuyết cú pháp đều ghi nhận sự tồn tại của ngữ đoạn động từ, các ngữ pháp cấu trúc ngữ đoạn đều ghi nhận cả ngữ đoạn động từ hạn định và ngữ đoạn động từ phi hạn định[lower-alpha 24] còn ngữ pháp phụ thuộc thì chỉ ghi nhận ngữ đoạn động từ phi hạn định thôi. Sự chia rẽ giữa các quan điểm này dai dẳng là do các kết quả xung khắc nhau từ các phép 'chẩn đoán kinh nghiệm tiêu chuẩn' như phép kiểm tra thành tố.[3]

Sự khu biệt được minh họa bằng ví dụ sau đây:

Hai cây cú pháp của câu này như sau:

Cây thành tố bên trái cho thấy chuỗi động từ hạn định "may nominate Newt" là một thành tố; nó tương ứng với VP1. Trái lại, cũng chuỗi này lại không được cho thấy là ngữ đoạn ở 'cây phụ thuộc' bên phải. Tuy nhiên, cả hai cây đều cho rằng chuỗi ngữ đoạn động từ phi hạn định "nominate Newt" là một thành tố.